دیفرانسیل اتوبوس چیست؟

     

دیفرانسیل

Differential

تعریف:

دیفرانسیل یکی از اعضای سیستم انتقال قدرت می باشد که بعد از میل گاردان قرار می گیرد البته در صورتی که خودرو دارای میل گاردان باشد. اگر خودرو دارای میل گاردان نباشد، دیفرانسیل بعد از گیربکس قرار خواهد گرفت و بعد از دیفرانسیل پلوس ها قرار دارند.

توضیح:

زمانی که یک اتومبیل دور میزند باید چرخی از آن که در طرف خارج پیچ است با سرعت بیشتری نسبت به چرخ دیگر بچرخد اگر بخواهیم بدون ترمز گرفتن بچرخیم و همچنین هنگامی که یک چرخ از روی یک برجستگی عبور می کند باید از چرخ دیگر تندتر بچرخد دیفرانسیل این عمل را امکان پذیرمی کند.

دیفرانسیل دستگاهی است که نیروی حاصله از موتور را موقعی که وسیله نقلیه به طورمستقیم و در سطح صاف حرکت می کند به طور مساوی بین چرخ های عقب تقسیم می کند ولی موقع دور زدن و یا چپ و راست رفتن و هنگام گردش ها یا در دست انداز نیروی موتور را به نسبت احتیاج بین چرخ های عقب تقسیم می نماید قطعات دیفرانسیل در داخل پوسته یا محفظه ای که معمولا آن را کله گاوی می گویند قرار دارند در داخل این جعبه که دنده کرانویل و دنده پینیون و چهار هرزگرد کوچک و شش عدد بلبرینگ و دو دنده سر پلوس چرخ ها قرار گرفته اند به طور خلاصه می توان گفت که نیروی موتور به وسیله کلاچ به جعبه دنده و از گیربکس توسط میل گاردان به دیفرانسیل و از دیفرانسیل به پلوس چرخ ها منتقل و چرخ ها به حرکت در می آیند با گردش میل گاردان دنده پینیون هم می چرخد و چون دنده کرانویل با دنده پینیون درگیر است کرانویل را به حرکت در می آورد و به همراه خود هرزگردها را هم می چرخاند اگر چرخ های اتومبیل در سطح صاف حرکت کنند دنده هرزگرد با دنده های پلوس حرکت و چرخشی ندارد ولی اگر چرخ ها هماهنگی نداشته باشد و اتومبیل در حال دور زدن باشد باید یک چرخ که در زاویه تنگ قرار گرفته است آهسته گردش نماید. در این موقع دنده های هرزگرد بر خلاف دنده های پلوس به حرکت در آیند و سبب سریع تر گردانیدن یکی از دنده های پلوس می شوند (چرخی که مقاومت کمتری را تحمل می کند) دنده های هرزگرد که تعداد آنها دو یا چهار عدد می باشد که نقش مهمی در دیفرانسیل دارند، کار آنها تنظیم دور چرخ در سر پیچ ها می باشد.


وظیفه دیفرانسیل عبارتند از:

1-    90درجه تغییر جهت گردش گاردان

2 -ازدیاد گشتاور

3 -تعدیل دور چرخ های عقب هنگام دور زدن یا حرکت در میدان به این معنی که هنگامی که اتومبیل در میدان حرکت می کند. چرخ سمت داخل میدان دایره کوچک تری را طی می کند در صورتی که چرخ سمت خارج میدان دایره بزرگ تری را طی می کند، نتیجه این که یک چرخ خارجی دور بیشتر و چرخ داخلی دور کمتری می زند امکان این تغییر دور وظیفه چرخ دنده های داخلی دیفرانسیل می باشد.

مثال: دیگر هنگامی که چرخ اتومبیل داخل جوی آب یا جدول گیر می کند در صورت حرکت چرخ ها چرخ داخل چاله ثابت ولی چرخ دیگر به سرعت حرکت می کند، دیفرانسیل اتومبیل های سواری را به صورت یک پارچه و مفصلی می سازند که نوع یک پارچه آن مثل پیکان و نوع مفصلی آن مثل بنز و بی ام و را میتوان نام برد ولی همگی تقریبا دارای قطعات مشابه یکدیگر می سازند.

هوزینگ در دیفرانسیل (کله گاوی) وظیفه اصلی هوزینگ و چرخ دنده داخلی آن تعدیل یا تنظیم دور چرخ ها هنگام دور زدن یا حرکت در میدان ها می باشد. هنگامی که اتومبیل به طور مستقیم حرکت می کند، چرخ ها چه محرک چه متحرک با دور مساوی دوران می کنند ولی هنگامی که در میدان ها یا مسیر های منحنی شکل چرخ های قوس خارجی میدان مسافت بیشتری طی می کنند و چرخ های قوس داخلی میدان مسافت کمتری را طی می کنند هرگاه هر دو چرخ به کمک یک محور به یکدیگر متصل بودند، چرخ ها هنگام دور زدن روی زمین کشیده می شوند و سایش زیاد لاستیک و انحراف اتومبیل حتمی خواهد بود به همین دلیل محور محرک را به دو قسمت تقسیم کرده و هر یک را پلوس می نامند.
بدین ترتیب گردش نامساوی چرخ ها محرک امکان پذیر میشود برای این که بتوان هر دو پلوس را به کمک یک گاردان به حرکت درآورد آنها را به کمک "جعبه هوزینگ"به یکدیگر متصل می کنند در دیفرانسیل پینیون کرانویل را به حرکت در می آورد و بدین ترتیب "هوزینگ" که به کرانویل متصل است به حرکت در می آید در انتهای هر پلوس یک چرخ دنده مخروطی به نام دنده پلوس در جعبه هوزینگ قرار دارد که این دنده ها به کمک دو دنده دیگر که آنها را دنده هرز گرد (ساتلیت) می گویند به یگدیگر مربوط می سازد دنده های هرزگرد روی محور خود آزاد هستند و می توانند در مواقع لزوم حول آن دوران نمایند.
مسیر انتقال نیرو از جمله هوزینگ به محور دنده ها هرزگرد و از آنها به دنده های پلوس و بالاخره به پلوس ها و چرخ صورت می گیرد هنگام حرکت مستقیم پلوس ها و در نتیجه هر دو چرخ دارای دور یکسان هستند هرزگردها حول خود دوران ندارند و همراه جعبه هوزینگ به حرکت گردشی خود ادامه می دهند و عمل اتصال بین پلوس ها جعبه دنده هوزینگ به حرکت گردشی خود ادامه می دهند و عمل اتصال بین پلوس و جعبه هوزینگ انجام می دهند و در نتیجه فقط انتقال نیرو به دنده پلوس را انجام می دهند:


1-هوزینگ

2-واشر مسی

3-دنده پلوس

4-هرزگرد

5-دنده پلوس

6-کرانویل هنگام طی مسیر منحنی یا دور زدن چرخ داخلی چون مسیر کوتاه تری را طی می کند باید دور کمتری نسبت به چرخ خارجی بزند در این حال هرزگرد مربوط به دنده پلوس چون نمی تواند تمامی دنده را دور جعبه دنده هوزینگ منتقل کند سرعتش کم می شود و در نتیجه روی آن لغزیده و بنابراین حول محور خود به دوران درمی آیند این حرکت اضافی به دنده پلوس دیگر منتقل شده و آن را با دور بیشتری می گرداند چرخ خارجی دور بیشتر و مسافت بیشتری را طی می کند


دنده هرزگرد تنها هنگامی طی مسیرهای منحنی یا دور زدن عمل نمی کند بلکه در مواقعی که به نحوی اصطحکاک بین دو چرخ متفاوت باشد یا بار یکی از لاستیکها از دیگری کمتر باشد وارد عمل می گردد هرگاه مثلا چرخی در سطح متفاوت زمین یخ زده قرار گیرد و چرخ دیگر در سطح خشک در این حال چرخ با اصطحکاک کم تا دو برابر دور جعبه هوزینگ می گردد در حالی که چرخ دیگر حرکتی ندارد و در این حال وسیله نقلیه قدرت حرکت را نخواهد داشت زیرا نیروی اصطحکاک موجود در چرخ در حال بکسواد کافی برای اتومبیل نیست برای این گونه موارد در بعضی از وسایل نقلیه سنگین از قفل کن دیفرانسیل استفاده می کنند قفل کن دیفرانسیل دو پلوس را با یکدیگر یک پارچه می کند و اتومبیل را در مکان برفی و غیره ممکن می سازد

گفت و گو با بانوی راننده اصفهانی؛

گفت و گو با بانوی راننده اصفهانی؛

اگر دوباره به دنیا بیایم باز هم راننده اتوبوس می شوم

بانویی که از بچگی عاشق اتوبوس بوده و هیچ وقت ترسی از ماشین سنگین نداشته است.

 با اینکه سن و سال زیادی ندارد اما ۳ سال است به آرزویش رسیده و حالا راننده اتوبوس مسافر بری شده است شغلی که با تمام وجودش از آن حرف می زند و قصد ندارد هیچ وقت بازنشسته شود.

زینت ناظمی سی ساله یکی از همان معدود زنانی است که نه به خاطر معیشت و گذران زندگی بلکه به خاطر علاقه کودکی اش کار رانندگی اتوبوس را انتخاب کرده و به قول خودش اگر باز هم به دنیا بیاید حتما دوباره راننده اتوبوس می شود.

این روزها کمتر پیدا می شوند بانوانی که شغلی را از صمیم قلب و تنها از روی علاقه انتخاب کرده باشند و آنرا ادامه بدهند هدایت اتومبیل های سنگین و پذیرفتن مسوولیت جان چندین مسافر از همان مشاغلی است که بانوان کمتر به آن تمایل پیدا دارند و شاید ورودشان به این شغل چندان دوام نداشته باشد.

اما خانم ناظمی وقتی از علاقه اش می گوید مشخص است جزو بانوانی است که رانندگی برایش مانند قرص های نیرو زا عمل می کند و پس از برگشتن از هر سرویس کاری با انرژی و انگیزه بیشتر به امور خانه رسیدگی می کند.

با این راننده خانم که قصد ندارد هیچ وقت از این کار بازنشسته شود به گفت و گو نشستیم تا از داستان راننده شدن و علاقه اش ،از سختی ها و لذت های این کار برایمان بگوید.

حیا: از ماجرای راننده شدنتان برایمان بگوید و اینکه چند سال است مشغول فعالیت هستید؟
دو سال هست که رانندگی اتوبوس را بر عهده دارم اولین سرویس هایی که داشتم از جاده خوزستان شروع شد و بعد شیراز،مشهد و حالا هم به صورت ثابت مسافران تهران را به مقصد می رسانم.
از همان کودکی با وجود اینکه پدرم به شدن مخالف این بود که خانم ها پشت فرمان اتومبیل بنشینند من رانندگی را خیلی دوست داشتم به خاطر همین عقیده هیچ وقت از طرف خانواده حمایت نشدم اما یکی از دوستانم همیشه پا به پای من آمد و همراهم بود تشویق های همسرم هم بی تاثیر نبود.

حیا: حالا چرا راننده اتوبوس مسافر بری سخت نیست رفت و آمد بین شهرهای مختلف خستگی،گرما سرما آزار دهنده نیست؟
قبل از این، مربی آموزشگاه رانندگی بودم اما نمی خواستم برای همیشه در این شغل بمانم در حالی که می خندد ادامه می دهد شاید باورتان نشود اما من رانندگی اتوبوس را صرفا به خاطر خود اتوبوس دوست دارم از علاقه ای که به این خودرو دارم هرچه بگویم کم است همین علاقه باعث ماندگاری من در این شغل شد و حاضر به عوض کردنش نیستم.
قبول دارد که هر شغلی سختی های خودش را دارد اما وقتی علاقه باشد چیزی سخت نیست علاوه بر آن به نظر من شغل ناممکنی برای خانم ها نیست کار کردن با اتوبوس اصلا سخت نیست اگر دوست داشته باشند.

حیا: همسر و فرزندانتان با این شغل مشکلی ندارند؟ به وظایف همسری و مادری با این شغل لطمه نمی خورد؟
شغل همسرم آزاد است و هیچ مشکلی با کار من ندارد برای رسیدن به این مرحله همراهم بوده است.
وظایف خانه داری را هم کنار شغلم انجام داده ام باید هم مادر باشی و هم یک راننده اما دلیل نمی شود به خاطر نوع شغل تمام ظرافت های زنانه نادیده گرفته شود من با همان ظرافت کارهای منزل و دو فرزندم را هم انجام می دهم و به قول معروف اخلاق مردانه پیدا نکرده ام.
اما خوب بسیاری از همکارهای خانم شب و روزشان شده کار با اتوبوس و قبول سرویس این باعث شده تا از کار منزل بزنند و آنطور که باید از زندگی شخصی خودشان لذت نبرند.
دوست دارم به خیلی از خانم های همکارم بگویم می شود در کنار رانندگی ظرافت داشت و وظایف خانه را هم به خوبی انجام داد.

حیا:به فضای اتوبوس برویم وقتی مسافران یک راننده خانم را می بینند که پشت رول می نشیند و قرار است آنهارا چندین کیلومتر ببرد چه عکس العملی نشان می دهند؟
عکس العمل ها جالب است بیشتر همه تعجب می کنند یکی دو ساعت اول همه کنجکاو هستند که ببینند چه می شود یک جورهایی همه سرها وسط اتوبوس است و چشم ها به راننده اما بعد از یکی دو ساعت همه خوابشان می برد و تهران پیاده می شوند.
توریست های خارجی برایشان خیلی جالب است و تعجب می کنند که در ایران زنان راننده وسایل حمل و نقل سنگین باشند با هیجان حرف می زنند و عکس می گیرند ما هم همکاری می کنیم که بدانند درایران محدودیتی نیست رانندگی ماشین های سنگین برای زنان در اروپا عادی است.

حیا: تا حالا در جاده به مشکلی برخورده اید که نتوانید حل کنید؟
نه مشکلی که نتوانم حل کنم پیش نیامده الان اتوبوس ها قدیمی نیستند ماشین های جدید کامپیوتری هستند و خیل وقتها راننده های مرد هم از بعضی موارد مطلع نیستند برای رسیدگی به آنها یک نفر همیشه در سرویس ها هست اما نهایت مشکل ترکیدگی لاستیک و یا پنچر گیری بوده که خودم انجام داده ام.

حیا: چرا رانندگی جاده را یک شغل مردانه می شناسند به خانم ها توصیه می کنید راننده شوند؟
به نظر من مردانه نیست،ما خودمان شغل ها را دسته بندی می کنیم اما شاید به این خاطر که جا افتاده مرد ساخته شده برای کار بیرون از خانه و یا به خاطر بی خوابی هایی که دارد و خستگی ها و موارد این چنین اما از نظر من مرد و زن برابر اند تعداد زن هایی که توانایی و جرات کارهای این چنین را دارند کم نیست من به آنهایی که واقعا علاقه به این کار دارند پیشنهاد می دهم وارد عمل شوند اما اگر از سر اجبار باشد زود میدان را خالی می کنند،سریع عصبانی می شوند و چیزی جز خستگی برایشان ندارد.

حیا: بزرگترین توانایی یک راننده خانم که با ماشین های سنگین کار می کند چه چیزی هست؟
اعتماد به نفس و جرات کار با ماشین سنگین و سرعت عمل بزرگترین توانایی یک خانم راننده هست تا بتواند در موقع مناسب و یا لحظه حساس تصمیم به موقع بگیرد خیلی از خانم ها اصلا فکر نشستن پشت فرمان این اتوبوس ها را هم نمی کنند چون فکر می کنند کنترل اتوبوس و یا هر ماشین سنگین دیگری سخت هست ولی به نظر من کاملا بر عکس است.

حیا: اگر یک روز پسر و دخترتان بخواهند راننده اتوبوس و جاده شوند مشکلی ندارید؟
اصلا دوست ندارم پسر و دخترم وارد این حرفه بشوند یک مادر نمی تواند شب بخوابد در حالی که بچه هایش با فرمان و دنده و در دل جاده سر و کار دارند ترجیح می دهم به علاقه های خودشان بپردازند به نظرم هیچ کدامشان این کار را انتخاب نمی کنند.

حیا: مشکلات بانوانی که شغلی مثل راننده اتوبوس دارند چیست؟
از دیدگاه خودم هیچ مشکلی وجود ندارد چون فقط به خاطر علاقه وارد این کار شدم اما وقتی با خانم های همکار روبرو می شوم تا الان هیچ کدام این علاقه من را نداشته اند و به همین خاطر خیلی چیزها آزارشان می دهد اینکه ایرادی از کارشان بگیرند و یا برخوردهایی که می بینند باعث دلسردیشان شده است و خیلی ها کلا کار را رها می کنند.

حیا: از برخوردهایی که با شما شده برایمان بگویید؟
خوب خیلی وقتها ما با رانندهای آقا مقایسه می شویم و خیلی ها صرفا چون یک خانم راننده است به کوچکترین مسائل ایراد می گیرند و حتی برخی از مسافران حاضر به سوار شدن و مسافرت با یک راننده خانم نیستند و بلیطشان را پس می دهند چندین بار اتفاق افتاده به همین راحتی…
اما برای من برخورد آقایون مهم نیست اما اگر خانمی اینطور برخورد کند دلخور می شوم چون کسی که خودش جرات انجام کاری را ندارد نباید ایراد بی مورد بگیرد.

حیا: در طول این دو سال خاطرات تلخ و شیرینی که در ذهنتان مانده برایمان بگوید.
خاطره شیرین برخورد مسافران در هر سفر است و پایان سفر و رضایت و لبخندی که بر لب دارند
و خاطر تلخ مربوط به اوایل کارم و زمانی که سرویس مشهد داشتیم و یکی از همکاران آقا که میشناختم به فاصله ۱۰ دقیقه جلوتر از من در حرکت بود در حرکت بودیم که ناگهان با اتوبوس چپ شده همکارم برخورد کردم و بسیاری از مسافران که آسیب دیده بودند و یا فوت شده بودند راننده و کمک راننده هم فوت شده بودند خیلی دردناک بود هیچ وقت فراموش نمی کنم.

حیا: و آخرین کلام…
آدم ها درهر کاری که عشق بهش داشته باشن موفق هستن حتی اگه سخت ترین کار دنیا باشه زن و مرد هم نداره فقط باید هر کسی توانایی های خودش رو باور کنه…
و اینکه امیدوارم همه راننده ها همیشه مسافرانشون رو سلامت به مقصد برسوند…